Новости Новости страны

Неделей ранее в адрес Transparency Kazakhstan поступила жалоба по фактам принудительного сбора средств на ремонты в школах. Родители на анонимных основаниях сообщили, что администрации их школ требуют сдать деньги на ремонт классов. При этом бюджетные средства по их сведениям выделены только на ремонты коридоров в школах.

Transparency Kazakhstan обратился с запросом в АГДСПК и МОН Казахстана. На 6 вопросов общественников антикоррупционная служба дала следующие ответы:

1. Какие нормы законов Казахстана позволяют директорам объявлять через педагогов сбор средств на ремонт школ?

 Согласно подпункту 2) пункта 2 статьи 63 Закона Республики Казахстан «Об образовании» запрещается взимать с учащихся и педагогических работников деньги, за исключением случаев, предусмотренных пунктом 3 статьи 63 настоящего Закона.

Примечание Transparency Kazakhstan: В указанном пункте закона нет случаев сборов денег на ремонт.

2.Соответствует ли информация, связанная с государственными субсидиями только на ремонт коридоров в школах, нормам законности?

Материально-техническое обеспечение государственных организаций образования входит в компетенцию соответствующих уровней бюджетов: республиканского, областного, бюджеты города республиканского значения, столицы; бюджет района (города областного значения).

Бюджетными средствами покрываются:

— расходы по выплате заработной платы, пенсионные отчисления, налоговые выплаты, выплата пособия на оздоровление, пособий по временной нетрудоспособности учителей и работников;

— приобретение материалов для осуществления деятельности организаций образования;

— затраты по содержанию зданий школ (отопление, водоснабжение, водоотведение, дезинфекция, электроснабжение, услуги связи, в том числе доступ к сети интернет);

— затраты фонда всеобуча;

— приобретение основных средств;

— проведение текущих и капитальных ремонтов по заявленной потребности;

— другие расходы, связанные с организацией учебного процесса.

Выделение средств на проведение ремонтов осуществляется в соответствии с «Правилами составления и представления бюджетной заявки», утвержденных Приказом Министра финансов Республики Казахстан от 24 ноября 2014 года № 511.

Распределение средств производится местными исполнительными органами областей, городов и районов (администраторами бюджетных программ) на основании представленных бюджетных заявок организаций образования.

Проведение косметического ремонта в школах (побелка и покраска) выполняется в пределах сумм, предусмотренных на ежегодное содержание объектов образования на основании представленных заявок администратору бюджетных программ.

3.Обязаны ли дети проходить так называемые пришкольные летние лагеря, сдавать на них дополнительные средства и принимать участие в учебной практике в качестве бесплатной рабочей силы?

Во исполнение Распоряжения Премьер-Министра Республики Казахстан №36 от 11 мая 2016 года «Об организации оздоровительного отдыха, досуга и занятости детей в период летних каникул на 2016 — 2019 годы» при общеобразовательных школах организованы досуг детей в лагерях дневного пребывания с питанием и без питания за счет средств местного бюджета.

4.Сколько бюджетных средств выделено на ремонт школ в Казахстане в разрезе по областям? Существует ли в открытом доступе единый реестр бюджетов школ Казахстана?

В соответствии со статьей 16 Закона Республики Казахстан «О доступе к информации» во всех учреждениях образования созданы сайты, где размещена полная информация о деятельности учебного заведения.

Кроме того, в статье 43 Закона установлена компетенция организаций образования, согласно которой организации образования, свою деятельность осуществляют гласно, информируют общественность об учебной, научно-исследовательской  и финансовой деятельности (пункт 2).

Организации образования ежегодно, по итогам финансового года, информирует общественность о результатах деятельности по использованию и движении средств благотворительной помощи, путем размещения соответствующего отчета на интернет-ресурсе данной организации образования, уполномоченного органа соответствующей отрасли, местного исполнительного органа в области образования.

5. Каким образом родители могут принимать финансовое участие по статьям расходов школы? А также, какие статьи расходов школ покрываются бюджетными средствами и насколько правомерен сбор дополнительных денег с родителей и педагогов?

В соответствии с подпунктом 5 пункта 3 статьи 61 Закона родители могут перечислять добровольные спонсорские взносы на специально открытые счета в школах. Перечисление средств на нужды школы является добровольным для каждого родителя.

Для этих целей сегодня созданы попечительские советы при каждой школе. В целях исключения коррупционных рисков в системе среднего образования необходимо пересмотреть работу попечительских советов.  Одна из основных задач попечителей — привлекать и распределять дополнительные финансы для образовательных целей.

Более того, председатели попечительского совета должны тесно сотрудничать со школьной администрацией не только по финансовым, но по многим другим вопросам.

Родители должны составлять основу попечительских советов и принимать самое активное участие в жизни школы. Если вся деятельность педагогического коллектива по обучению и воспитанию детей будет открыто представлена для попечительских советов и широкой общественности, то это значительно укрепит руководство и управление в организации образования. Родители, которые не входят в состав попечительского совета, имеют право в любой момент обратиться к его представителям за разъяснениями, помощью или поддержкой.

6. Какая ответственность предусмотрена за незаконные поборы в школах?

В соответствии со статьей 676 Кодекса Республики Казахстан об административных правонарушениях предусмотрена административная ответственность за предоставление физическим лицам, уполномоченным на выполнение государственных функций, или лицам, приравненным к ним, незаконного материального вознаграждения, подарков, льгот либо услуг.

В случае совершения данного правонарушения вышеуказанные лица могут быть привлечены к штрафу в размере 200 МРП (505 000 тенге).

В соответствии со статьей 247 Уголовного кодекса Республики Казахстан предусмотрена ответственность за незаконное получение работником государственного органа либо государственной организации, не являющимся лицом, уполномоченным на выполнение государственных функций, или приравненным к нему лицом, а равно работником негосударственной организации, не выполняющим управленческие функции, материального вознаграждения, льгот или услуг имущественного характера за выполнение работы или оказание услуги, входящих в круг его обязанностей.

В случае совершения данного правонарушения вышеуказанные лица могут быть привлечены к штрафу в размере до 80 МРП (202 000 тенге) либо исправительными работами в том же размере, либо привлечением к общественным работам на срок до восьмидесяти часов, либо арестом на срок до двадцати суток.

По информации АГДСПК, в прошлом году выявлено 307 фактов поборов в школах, 77 лиц были привлечены к ответственности.

Запрос Transparency Kazakhstan

Ответ Агентства по делам государственной службы и противодействию коррупции

Ответ Министерства образования и науки (не предоставлен)

Мемлекеттік саясаттың ең негізгі стратегиялық тетігі мемлекеттік қызмет болып табылады. Мемлекеттік қызметтің кәсібилігі меритократиялық  негізде құралған, нәтижелік, тұрақтылық, қайта жасақталған және қоғамға есеп беретін,  мемлекеттік басқаруда бәсекеге қабілетті жүйені қамтамасыз етіп және халыққа қызмет көрсете алатындығы басты мақсат болып табылады.

Қазіргі кезде, нақты бес реформаны жүзеге асыру мақсатында «100 нақты қадам» Ұлттық жоспары іске асырылып жатыр. Реформаның біріншісі және Ұлттық жоспардың бірінші 15 қадамы кәсіби, тәуелсіз және тұрақты мемлекеттік аппаратты құруға арналған.

Бүгінгі кезде, жаңа мемлекеттік қызметтің моделінің негізгі нүктелері келесілер болып табылады:

Бірінші, мемлекеттік қызметке кіру кезі модернизацияланған, атап айтқанда «Б» корпусы әкімшілік мемлекеттік қызметке алғаш кіретін немесе мемлекеттік қызметті тоқтатып қайта кіретін азаматтар іріктеудің үш кезеңнен өтуіне тура келеді,  1) мемлекеттік тілді және ҚР заңдарын тестілеу нәтижесі арқылы алынған сертификат, 2) жеке басы және қасиетін бағалауды автоматтандырылған негізде берілген қорытынды, 3) белгілі бір конкурс жарияланған мемлекеттік органдарда әңгімелесуден өту.  Тестілеуден өту аса маңызды рөл атқарады, себебі бос лауазымға лайықты кандидатты іріктеу және мемлекеттік қызметтік жүйеге деген сенімділік осы кезден бастап қалыптасады. Сол себептен тестілеудің ашықтылығы барынша жүзеге асырылып, қадағалануда. Қазіргі кезде бірте-бірте кандидаттардың заңды жақсы білу керектілігіне қоса оның жеке басы мен қасиеттері де жұмысқа қабылдануда айрықша көңіл бөлінуде, себебі кандидаттың заңды білуі мен қабілеттілігі қызметте пайдалануда үлкен пайдасын тигізеді.

 Екінші, біз мемлекеттік қызметте ілгері турған бос лауазымға бірте-бірте көтерілетін  мемлекеттік қызметтің мансаптық жүйесіне көштік.

Енді бос турған лауазымдық қызметке тұру объективті, демократиялық ашық болды, сол себепте біліктілік талабы сай кандидат бос тұрған лауазымдық қызметке өзінің білімі мен біліктілігін конкурста көрсетіп, қызметке тұруына болады.

Бұл тәжірбие алдыңғы мемлекеттер, оның ішінде Германия, Франция, Жапония сияқты мемлекеттерден алынды, онда жалпы конкурс ең төменгі бос лауазымға жарияланады, ал ішкі конкурс — жоғарғы тұрған бос лауазымдардың орындарына жарияланады.

Заманауи мемлекеттік қызметте меритократия қағидасы жарқын және ашық түрде қолданады, бұл мемлекеттік аппарат институтын біріктіре түседі және мемлекеттік қызметтің имиджін көтереді.

2018 жылы ішкі конкурс бойынша, Алматы қаласының жергілікті атқару органдарында ең төменгі лауазымнан жоғарғы тұрған лауазымға 108 (69,2%) мемлекеттік қызметшілер конкурс негізінде орналасқан.

Конкурс өткізудің ашықтығын қамтамасыз ету мақсатында, белгілі талапқа сай қоғамдық ұйымдардың өкілдерінен тәуелсіз бақылаушылар пулы құрылды, (қоғамдық қор, тәуелсіз палата ұйымдары, этномәдениет бірлестігі және т.б.)   сол себепте жаңа моделдік шеңберде кез-келген білікті және адал мемлекеттік қызметшіге өзінің мансаптық өсуіне кедергі жоқ.

 Үшінші, мемлекеттік қызметке жаңадан келген мемлекеттік қызметшіге мансаптық өсу жолында кәсіби біліктілік пен бейімделу үлкен рөл атқарады.

Жас мемлекеттік қызметшілер мемлекеттік қызметке тез бейімделу мақсатында, мемлекеттік органдарында коллективте сыйлы мемлекеттік қызметшілер санатынан тәлімгерлер институты бекітілген, тәлімгер жас мемлекеттік қызметшіге барлық жағынан көмек көрсетеді. Тәлімгерлердің мансабын көтеру мақсатында оларға сыйлықақылар тағайындалады.

   Төртінші, былтырғы жылдың желтоқсан айынан бастап Алматы қаласының әкімдігіне жаңа факторлы-балдық шкала бойынша еңбек ақы төлеу жүйесі енгізілді, осылай жұмыс нәтижелері бойынша мемлекеттік қызметшілердің айлықақылары көтерілді. Мемлекеттік қызметшілерді заңды тұрғыда мотивациялау мақсатында, мемлекеттік қызметшілерді бағалау және көтермелеу енгізілді. Осыған сәйкес, мемлекеттік қызметшінің жұмыс нәтижесін бағалау бойынша бонус төленеді. Бүгінгі кезде, мемлекеттік қызметшінің жеке жұмыс жоспары бойынша бағалау нәтижесі, индикаторлық жетістігіне сәйкес болып келеді және мемлекеттік қызметшінің қызметін бағалау методикасы бүгінгі кезде жұмыс жасауда.

Бесінші,   мемлекеттік қызметшінің кәсіби дамуына үлкен көңіл бөлінуде.

Мемлекеттік қызметшінің біліктілігін көтеру мақсатында оқу нормасы бекітілген, соған сәйкес мемлекеттік қызметші кем дегенде үш жылда бір рет біліктілік талабы көтеріліп тұрады. Біліктілік талабын көтеру мақсатында жүргізілген семинарлар тәжірбиелік характерді басшылыққа алады және олар мемлекеттік қызметшілерге арналады. Одан басқа, мемлекеттік қызметшілердің біліктілігін көтеру мақсатында, арнайы бағдарламалар жасалынады(бастамашылық, жауапкершілік, қызметті тұтынушыға және оны хабарландыруға бағдарлану, қызметті басқару, шешім қабылдау және т.б ). Мемлекеттік қызметшілер қайта дайындық пен біліктілігін ҚР Президенті жанындағы Мемлекеттік басқару Академиясында және оның филиалдарында көтереді.

Қазіргі кезде заманауи және кәсіби мемлекеттік аппаратты құру басты талап екендігін сезіне отырып, біз мемлекеттік қызметті модернизациялауда барлық күш жігерімізді саламыз.

ҚР Мемлекеттік қызмет істері және сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігінің Алматы қаласы бойынша департаменті басшысының орынбасары  Г.Данияров

Public service is a key strategic element for achieving public policy objectives. Professionalization of the public service system, based on the principles of meritocracy, performance, transparency and public accountability, is the most important factor in ensuring the competitiveness of the public administration system and the qualitative delivery of public services to the population.

In order to implement the Five Institutional Reforms, the Plan of the Nation «100 Specific Steps» is being implemented. At the same time, the first of the reforms and the first 15 steps of the Plan of the nation are aimed at the formation of a professional, autonomous and efficient state apparatus as an instrument of public and state transformations.

Today, the main parameters of the new Kazakh model of Public service are as follows:

First. The stage of admission to the civil service has been modernized, namely, a new three-stage selection system has been launched, according to which citizens, for the first time or re-entering administrative positions of Corps « B », undergo the following selection stages: 1)testing for legislation knowledge with the issuance of a certificate; 2) automated assessment of personal qualities and core competencies with the issuance of a conclusion; 3) a colloquium with a government agency announcing a competition.

Special attention is given to testing, since the selection of the most worthy candidates begins with it, and from it the trust in the public service system is initially formed. To this end, the maximum possible measures are taken to ensure the objectivity and transparency of the testing process.

Measures have been taken for phased shift from knowledge of the legislation to assessing the personal qualities of candidates and to identify the necessary basic competences; this approach allows to assess the general orientation of the candidate in the legislation and the practice of its application.

Second, we have moved to a career model of public service and promotion in a state body provides for the consistent occupation of higher grades.

The process of taking vacant positions has become more objective and democratic, in this regard, it has become possible to hold contests where any qualified candidate can demonstrate his competence on equal terms and occupate an interesting vacancy in fair competition.

A similar approach is borrowed from the practice of such leading countries of the world as Germany, France, Japan, with the general competition being held for the occupation of entry level positions, and the internal competition is held for the rest.

A striking aspect of the modern public service system is the implementation of the principle of meritocracy and the observance of this principle, which contributes to strengthening the institution of the state apparatus and enhances of the public service prestige.

In 2018, according to the results of internal competitions, 108 (69.2%) civil servants moved from their entry level positions to grade positions in local executive bodies in the city of Almaty.

In order to ensure the transparency of competitive procedures, a pool of observers has been created from among the public representatives that meet the requirements (public foundation, regulatory agencies, ethnic and cultural associations, etc.), thus, under the new model, any competent and conscientious public servant can implement his career growth.

Third. When building a career model of the civil service, an important aspect is the adaptation and professionalization of first-time citizens to the civil service.

The institute of mentoring over the “young” civil servants was strengthened. For those who first entered the civil service, an adaptation plan is drawn up for the period of their probationary period and a mentor from among experienced workers is assigned to them. In order to motivate civil servants to mentoring activities, their monetary incentives are provided in the form of allowances.

Fourth. Since December last year, the akimat of Almaty has introduced a new system of remuneration according to a point factor scale, which provides for an increase in the salaries of administrative civil servants with reference to the results of work. In order to motivate employees to work efficiently at the legislative level, a system of assessing civil servants and their remuneration is linked. Thus, the results of the evaluation of public servants will be the basis for making decisions on the payment of bonuses. The assessment itself today depends on the degree of achievement of the indicators specified in the individual work plans drawn up with employees and the corresponding methodology for assessing administrative civil servants.

Fifth. Special attention is given to the professional development of civil servants.

In order to formulate an increase the role of training, a norm is fixed, according to which administrative civil servants undergo advanced training at least once every three years. The programs of advanced training seminars are practice-oriented and are developed for target groups of civil servants. In addition, special programs were developed aimed at developing the required competencies of employees (initiative, communication, analyticity, strategic thinking, quality orientation, etc.). Civil servants undergo retraining and improve their skills at the Academy of Public Administration under the President and its branches.

An important factor for our country is the formation of a modern, professional and state apparatus and we will make every effort to further modernize the public service.

Deputy Head of the Department of the Agency of the Republic of Kazakhstan for Civil Service Affairs and Anti-Corruption in Almaty — Gennady Daniyarov